Bloemkoolachtige wratten? Baarmoederhalskanker? Uh? HPV?!

In onze serie SOA’s die zichtbaar zijn las je eerder al over de SOA herpes. HPV is er nog zo eentje…

Het humaan Papillomavirus (afgekort HPV) is onder de mensen vooral bekend als genitale wratten.  Maar dat is wat te snel door de bocht.  Er zijn immers meer dan 80 verschillende typen van dit virus bekend, waarvan de meeste ook niet seksueel overdraagbaar zijn.  Een veertigtal zijn dat echter wel, vooral omdat deze voorkomen rond de genitaliën of de anus. Enkele ervan kunnen wratten veroorzaken (dus niet allemaal!) en sommige typen HPV kunnen zelfs kanker veroorzaken.

Hoe weet je of iemand besmet is?

Seksueel overdraagbare HPV’s vallen dus uiteen in twee categorieën: diegenen die wratten veroorzaken en diegenen die kanker kunnen veroorzaken.  Als je iemand tegen komt die besmet is met het eerste type (wratten) en hij of zij heeft een uitbraak, dan zie je kleine, vlezige bultjes die er zo uit kunnen zien. Ze zien er wat „bloemkoolachtig” uit en zijn dus heel specifiek herkenbaar.  Maar als jouw seksuele partner besmet is met het andere type, het type dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken, dan kan je dat nergens aan zien.

En dat is nog maar de helft van het verhaal.  Als vrouw wordt je, zonder dat je het misschien zelf beseft, regelmatig getest op HPV wanneer je gaat voor een uitstrijkje bij de gynaecoloog.  Dus als je besmet bent met HPV, weet je dat. Maar wat als man?  Uit onderzoek is gebleken dat er 70% kans is dat je besmet bent als jouw partner besmet is.  Maar er is geen test voor mannen om dat ook aan te tonen.

Dus een beetje een gekke conclusie, maar het is aan de vrouw om hier goed op te passen en zich regelmatig te laten testen.  HPV hoeft daarbij niet schadelijk te zijn.  Heel vaak gaat het afweersysteem van het lichaam het virus te lijf gaan en onschadelijk maken.  Het is alleen wanneer het virus het afweersysteem faalt, dat een langdurige infectie ook kanker kan veroorzaken.

Hoe voelt het om besmet te zijn?

In de meeste gevallen merk je niets van een HPV-infectie. Het afweersysteem ruimt ongemerkt het virus op. Ook als het afweersysteem hiertoe niet in staat is, hoef je niets van de besmetting te merken. De infectie blijft dan sluimerend aanwezig.  Als je toch symptomen ontwikkelt, krijg je wratjes op schaamlippen of penis.  Deze doen geen pijn, maar kunnen wel jeuken of bloeden als ze geïrriteerd zijn.  Het is moeilijk te zeggen hoe lang een uitbraak duurt, omdat dat verschilt van mens tot mens.  Je kan de wratjes laten verwijderen door de dokter, maar dan nog kan het een tijd duren eer alle symptomen verdwenen zijn.

Eenmaal besmet, kan je meerdere keren een uitbraak hebben van wratjes, maar met de tijd neemt de frequentie wel af.  En meestal zal het lichaam uiteindelijk de strijd winnen.  De meeste mensen zijn na twee jaar terug genezen. Dus het is niet omdat je eenmaal besmet bent, dat je daar je hele leven last van zal hebben.

Hoe kan je jezelf beschermen tegen HPV?

Het is heel moeilijk om jezelf te beschermen tegen dit virus.  Het komt immers heel vaak voor en het gaat ook heel gemakkelijk over via de huid.  Je kan condooms gebruiken om het risico te verlagen maar het beschermt niet volledig en je kan aan de dokter vragen om je te laten inenten met het HPV vaccin.  Dit vaccin beschermt tegen wratten en baarmoederhalskanker, maar zal je niet beschermen tegen alle andere vormen van HPV.  Maar dan heb je dat toch alvast.

Meer informatie over HPV

HPV en baarmoederhalskanker (RIVM: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)
HPV (SoaAids Nederland)